Gdy ktoś wspomina o kolekcjonowaniu przedmiotów, jedną z pierwszych myśli obok militarystyki i filatelistyki jest zbieranie monet. Jednak monety to nie jedyne środki pieniężne, które budzą zainteresowanie zbieraczy. W połowie minionego wieku rozwinęła się notafillia, która zajmuje się kolekcjonowaniem oraz badaniem banknotów i pozostałych notgeldów.
Dzieje banknotów oraz dlaczego je kolekcjonujemy?
Mało osób wie, iż pierwowzory papierowych środków pieniężnych powstały nie w Europie, lecz w Chinach. Początkowa ich wersja, bliska w swojej funkcji najbardziej do współczesnych weksli, sporządzona była ze skóry i pojawiła się w II w. p.n.e. w czasie władzy Dynastii Han. Banknoty w formie w jakiej funkcjonują współcześnie uformowały się natomiast między VII a XII w. w czasie władzy Dynastii Tang oraz Dynastii Song. Służyły jako udogodnienie dla kupców, gdyż zwalniały ich od przymusu podróżowania na duże odległości z dodatkowym ciężarem w postaci metalowych monet. Obywatele Europy po raz pierwszy usłyszeli o papierowej walucie z opowieści znanych trzynastowiecznych podróżników, m.in. Wilhelm z Rubruk, jednak w krajach europejskich zaczęto ich używać powszechnie na przełomie XVII i XVIII w. Z biegiem lat tę metodę płatności zaakceptowano wszędzie. Dopiero w XXI w. banknoty są usuwane na boczny tor przez coraz bardziej uniwersalną bankowość elektroniczną. Może właśnie stąd wzięło się coraz większe zamiłowanie do banknotów jako egzemplarzy kolekcjonerskich, gdyż nie tylko niosą one ze sobą walory historyczne, ale też artystyczną – od stuleci przecież wzbudzają podziw doskonałym wzornictwem.
Polskie banknoty kolekcjonerskie – co upamiętniają?
Kolekcjonerzy banknotów, tak jak nimizmatycy, zbierają przede wszystkim banknoty obiegowe z różnych krajów świata. Są one stosunkowo łatwo dostępne, choć koszt ich kupna może być bardzo duży – to w zależności od ich stanu i daty emisji. Oddzielna odmianą banknotów są banknoty kolekcjonerskie, emitowane w małym nakładzie, przeważnie w związku z upamiętnieniem sławnych postaci z kręgu polityki, nauki i kultury lub istotnych zdarzeń. W Polsce banknoty kolekcjonerskie o nominałach 10, 20 i 50 zł emituje NBP. Celebrują one m.in. 28. rocznicę wyboru Karola Wojtyły na papieża (nominał 50 zł) czy 100. rocznicę utworzenia Legionów Polskich nominał 20 zł). Co interesujące, poza cudowną szatą graficzną, banknoty kolekcjonerskie posiadają analogiczne zabezpieczenia jak banknoty obiegowe, przykładowo nitki zabezpieczające, zmienne optycznie farby, znaki wodne i napisy widoczne tylko pod określonym kątem.
Kontakt:
ADACTUS Sp. z o. o.
Plac Bankowy 2
00-095 Warszawa
Mob.: +48 880 555 111
E-mail:
[email protected]